Ben je net afgestudeerd aan een Belgische universiteit en ben je een niet-EU student? Gefeliciteerd met je prestatie! Maar wat nu? Als niet-EU afgestudeerde in België heb je de unieke kans om je verblijf met 12 maanden te verlengen. Dit zogenaamde “zoekjaar” werd in 2021 geïntroduceerd en wordt al op grote schaal gebruikt. In deze blog ontdek je wat het zoekjaar inhoudt, hoe je ervoor in aanmerking komt en welke stappen je moet ondernemen om deze waardevolle periode optimaal te benutten.

Wat is een zoekjaar?

Na je studie kun je als niet-EU burger je verblijf in België met 12 maanden verlengen om een job te zoeken of als zelfstandige te starten. Dit noemen we een “zoekjaar” en is in sé een verblijfsvergunning met het oog op werk. Met deze vergunning kun je dan ook fulltime werken op de Belgische arbeidsmarkt!

Voor wie?

• Studenten uit niet-EU landen die een diploma (associate degree, bachelor, master of doctoraat) hebben behaald aan een Belgische universiteit of hogeschool.
• Studenten uit niet-EU landen die een diploma hebben behaald in een andere EU-lidstaat en een deel van hun studie in België hebben gevolgd via een mobiliteitsprogramma zoals Erasmus.

Deze regelgeving geldt zowel in Vlaanderen, Brussel als Wallonië.

De voordelen van het zoekjaar

• Een jaar onbeperkte toegang tot de arbeidsmarkt in België.
• Tijdens je zoekjaar heb je de mogelijkheid om een geschikte werkgever te vinden die voor jou een gecombineerde vergunning voor verblijf en werk, de “Single Permit”, kan aanvragen, zodat je je carrière in België kunt voortzetten.

Wat is nodig om een zoekjaar te kunnen aanvragen?

• Een geldig internationaal paspoort.
• Een bewijs van een diploma behaald aan een Belgische instelling voor hoger onderwijs.

OF

• Een bewijs van een diploma behaald aan een instelling voor hoger onderwijs in de EU, samen met het bewijs dat je in België hebt verbleven als onderdeel van een mobiliteitsprogramma (zoals bijvoorbeeld Erasmus). Deze documenten moeten beschikbaar zijn in het Engels, Frans, Duits of Nederlands.
• Een bewijs van ziektekostenverzekering (bijvoorbeeld het registratiecertificaat van een ziekenfonds).
• Een bewijs van voldoende bestaansmiddelen. Voor het academiejaar 2024 – 2025 bedraagt dit 803 euro netto per maand. Dit kan worden aangetoond via verschillende documenten, op de website ibz.be vind je terug dewelke. Een arbeidscontract wordt alleen geaccepteerd als bewijs van voldoende bestaansmiddelen voor het verkrijgen van een zoekjaar als je daarmee ten minste 12 x 803 euro verdient. De duur van het contract is hierbij niet relevant.

De procedure

Indienen van de aanvraag

• Diploma behaald in België?

Dien je aanvraag in uiterlijk 15 dagen voor het verstrijken van je studentenverblijfskaart bij de gemeente waar je woont.

• Diploma behaald in een andere EU-lidstaat met een mobiliteitsprogramma gevolgd in België?

Dien je aanvraag in binnen 3 maanden na het behalen van je diploma in een andere EU-lidstaat. De aanvraag dien je in bij de Belgische diplomatieke of consulaire post die verantwoordelijk is voor je woonplaats. Als je een kort of lang wettig verblijf in België hebt, kan de aanvraag ook worden ingediend bij de gemeente in België.

Beoordeling van de aanvraag

Als je aanvraag compleet is, ontvang je een bijlage 33ter. Als je aanvraag onvolledig is, ontvang je een schriftelijke kennisgeving waarin staat welke documenten je nog moet indienen. In dit geval heb je 15 kalenderdagen vanaf de kennisgeving de tijd om de ontbrekende documenten te verstrekken. Als je aanvraag niet op tijd wordt ingediend of onvolledig blijft na de correctieperiode, zal de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) het dossier afwijzen (bijlage 29).

Beslissing

Als je aanvraag compleet en op tijd is ingediend, maar je studentenverblijf verloopt tijdens het proces, zal de gemeente een bijlage 15 uitreiken. Met deze bijlage 15 mag je al beginnen werken in afwachting van de beslissing van de Dienst Vreemdelingenzaken. Zij nemen binnen 90 dagen na ontvangst van de ontvangstbevestiging een beslissing. Zodra de Dienst Vreemdelingenzaken goedkeuring verleent, ontvang je een A-verblijfskaart die maximaal 12 maanden geldig is. Als je inmiddels al een bijlage 15 had, wordt de geldigheidsduur van de A-verblijfskaart met die periode verminderd.

Let op!

Zolang je een A-verblijfskaart als student hebt, heb je maar beperkte toegang tot de arbeidsmarkt. Je mag in dat geval tijdens het academiejaar maximaal 20 uur per week werken, zelfs eens je bent afgestudeerd. In principe ontvang je pas een bijlage 15 met onbeperkte toegang tot de arbeidsmarkt nadat je A-studentenverblijfskaart is verlopen. Daarom kun je tussen de start van het nieuwe academiejaar en het verstrijken van je A-verblijfskaart (meestal 31 oktober) maximaal 20 uur per week werken.

Ik ben een onderzoeker, kom ik ook in aanmerking voor een zoekjaar?

Ja, als:

• Je een onderzoeker bent met een gastovereenkomst bij een erkende onderzoeksinstelling in België en je jouw onderzoek hebt afgerond.
• Je een onderzoeker bent in een andere EU-lidstaat, je jouw onderzoek hebt afgerond én je hebt jouw mobiliteit als onderzoeker gebruikt hebt met België als tweede lidstaat.
• Je een certificaat van voltooiing van je onderzoek uitgegeven door de universiteit, op zak hebt.

Als onderzoeker dien je een retributievergoeding te betalen voor de aanvraag van je zoekjaar. Deze vergoeding bedraagt momenteel € 144 (in 2024).